Misschien herken je het gevoel dat een drukke tijd op je werk je leven volledig over lijkt te nemen. In dat geval heb je waarschijnlijk een verstoorde werk privé balans. Toch is een goede balans tussen je werkleven en je privéleven erg belangrijk voor je fysieke en mentale gezondheid. Te veel werken kan leiden tot vermoeidheidsklachten en stress. Samen met een hoge werkdruk zorgt dit ervoor dat je minder goed functioneert op je werk en dus minder productief bent. Dit gevoel wordt alleen maar sterker als je bijvoorbeeld thuiswerkt en daardoor minder gemotiveerd wordt dan een medewerker die op kantoor werkt.
Hoe vind je een goede werk-privébalans?
Het is voor veel mensen een struggle om tijdens hun werktijden optimaal productief te zijn en dit na hun werktijden volledig los te laten. In veel sectoren lopen werk en privéleven veel door elkaar heen. Het gaat er niet alleen om dat je het evenwicht tussen deze twee goed kunt bewaren, maar ook dat je je zowel thuis als op je werk op je plek voelt.
Wat is een goede balans tussen werk en privé?
Je hebt een goede balans tussen werk en privé als je al je aandacht en energie op de juiste manier kunt verdelen over je werkleven en je privéleven. Je hebt dus gedurende de werkdag genoeg energie om productief te zijn en kunt na je werkdag voldoende ontspannen.
Een goede balans tussen werk en privé houdt in dat er een evenwicht is tussen je werkleven en je privéleven. In dat geval heb je genoeg tijd om je werkzaamheden uit te voeren op werk en houd je daarnaast genoeg tijd over om na werk te ontspannen.
De ‘juiste’ balans
De juiste balans is per persoon verschillend. Iedereen heeft namelijk andere behoeften en benodigdheden in het leven. Een evenwicht van je werkleven en privéleven is niet hetzelfde als een eerlijke verdeling. Er zijn een aantal aspecten van belang bij een juiste balans tussen werk en privé:
- Je kunt productief bezig zijn gedurende de werkdag
- Je hebt naast werk genoeg tijd en energie over voor ontspanning
- Een hogere werkdruk
- Je kunt makkelijk schakelen tussen verschillende taken
- Een hogere werkdruk of meer hectiek binnen het gezin voor een kortere periode leveren geen problemen op
Hoe vind je een balans tussen werk en privéleven?
Er zijn een aantal aspecten van belang als het gaat om het vinden van een juiste werk-privébalans:
- Geef je grenzen aan
Durf grenzen te stellen en kom voor jezelf op. Kijk realistisch naar je agenda en zeg vaker ‘nee’ als je agenda overvol is. Bepaal voor jezelf of je nog tijd over hebt om bepaalde taken erbij te nemen.
- Duidelijk communiceren
Wees duidelijk in bepaalde verwachtingen naar je werkgever of je collega’s. Zo weten zij ook beter wat ze van je kunnen verwachten. Ook binnen je gezin kan het erg verlichtend zijn om soms om hulp te vragen. Spreek uit naar je partner wat je van hem of haar verwacht en geef het aan als je even tijd nodig hebt voor jezelf. I
- Denk voldoende aan jezelf
Je kunt het ook best aangeven als je merkt dat je even tijd voor jezelf nodig hebt. Op werkdagen betekent dit dat je ook echt gebruik moet maken van dat half uurtje pauze. Tijd voor jezelf is belangrijk voor een goede balans tussen werk en privé, omdat je daardoor juist productiever kunt zijn op je werk. Een goed ontspannen lijf zorgt ervoor dat jij je taken sneller kunt voltooien en misschien zelfs meer gedaan krijgt in een kortere tijd.
- Let goed op je mentale en fysieke gesteldheid
Het is goed om af en toe even bij jezelf in te checken, zowel op het gebied van fysieke als mentale gezondheid. Je kunt bijvoorbeeld op je voeding letten, meer bewegen of proberen om meer te slapen. Zo ben je beter uitgerust voor een nieuwe dag en kun je er weer met energie tegenaan.
- Probeer flexibel te blijven
Er zijn tijden waarin er een hogere flexibiliteit van je wordt verwacht. Denk aan verjaardagen, drukte op werk of bepaalde feestdagen. Op die momenten is het belangrijk om je hoofd koel te houden en snel te switchen van werk naar privé. Op die manier zorg je ervoor dat de balans tussen werk en privé niet verstoord wordt.
Thuiswerken en balans vinden
Thuiswerken heeft het voordeel dat je reistijd bespaart en daardoor meer tijd overhoudt om te ontspannen. Toch is het voor thuiswerkers nog lastiger om een werk-privé balans te behouden.
Hoe beïnvloedt thuiswerken de balans tussen werk en privé?
Thuiswerken kan het gevoel opwekken dat je altijd aan moet staan voor je werk. Voor thuiswerkers is er namelijk geen duidelijke overgang tussen het ‘naar werk gaan’ en ‘naar huis gaan’, omdat je werkplek thuis is. Ook ben je altijd bereikbaar door de technologie van tegenwoordig. Denk bijvoorbeeld aan de vele meetings die in de agenda staan en continu gebeld worden op je werk telefoon.
Wat kun je doen om thuiswerken beter te combineren met je gezinsleven?
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om de negatieve impact van thuiswerken op je gezinsleven te beperken:
- Schakel je werkapparatuur uit na de werkdag: Dit zorgt ervoor dat je alle meldingen niet meer binnenkrijgt en dat het dan tijd is om te ontspannen en tijd door te brengen met je gezin.
- Neem voldoende pauze: Dit is belangrijk om de hele dag productief te kunnen werken.
- Zorg voor een duidelijke werkplek: Niet in elke woning is ruimte voor een uitgebreid kantoor, maar een vaste plek om te werken is al voldoende om te voorkomen dat je werk- en privéleven te veel door elkaar heen gaan lopen. Zo voelt thuis als thuis en werk als werk.
Hoe verdeel je de tijd tussen werk en gezin?
De drukte op werk mag geen obstakel vormen voor de balans in je gezin. Daarom is het goed om bewuste keuzes te maken en tegelijkertijd flexibel te zijn. Zo kun je zorgen dat je een goede en fijne tijd kunt doorbrengen met je gezin, zonder dat je werk hier onder hoeft te lijden.
Werk-privé balans met een gezinsroutine
Voor een goede werk-privé balans kan het fijn zijn om een routine voor je gezin te creëren. Een planning kan erg handig zijn om het overzicht in het gezin te bewaren. Op die manier kun je alle taken binnen het gezin en op werk in één oogopslag beheren. Begin bijvoorbeeld elke week met het maken van een overzicht. Hierin verwerk je de belangrijke verplichtingen op werk en de taken binnen het gezin. Denk aan gezinsactiviteiten of verjaardagen.
Drukke tijden horen erbij, maar het is belangrijk dat de quality time er niet onder lijdt. Zorg er dus voor dat je echt je aandacht bij die momenten kunt hebben.
Hoe kun je werk en huishouden combineren?
Het huishouden kan veel tijd innemen in je privéleven, maar er zijn een aantal dingen die je kunt doen om deze taak te verlichten:
- Deel de taken op in kleine stukjes: schoonmaaktaken kun je opdelen in kleinere taken, zodat het minder tijd inneemt. Verdeel het bijvoorbeeld onder in verschillende ruimtes die je elk op een andere dag doet. Zo ben je elke dag maar een klein beetje tijd kwijt aan het schoonmaken van je huis.
- Vraag om hulp: je kunt bepaalde taken binnen het huishouden eerlijk verdelen om zo de werklast iets lichter te maken.
- Laat je kinderen helpen: jonge kinderen kunnen vaak heel goed helpen met opruimen. Dit maakt dat jij zelf sneller klaar bent en tegelijkertijd breng je ze iets bij over het huishouden.
Hoe kun je kinderen laten helpen in het huishouden?
Kinderen zijn vaak goed in staat om te helpen met het dekken en afruimen van de tafel, het afwassen en afdrogen van de vaat en het koken. Je kunt je kinderen dus prima mee laten helpen met dit soort klusjes. Soms kan het helpen om hier duidelijke afspraken over te maken, zodat je kinderen ook weten wat er van hen verwacht wordt.
Praktische tips voor een betere werk-privébalans
Soms kan het lastig zijn om een duidelijke grens te trekken tussen je werkleven en je privéleven. Gelukkig zijn er een aantal praktische tips die je kunt gebruiken om je werk-privébalans te herstellen.
Balans werk en privé verbeteren: 5 concrete stappen
- Stel duidelijke grenzen tussen werk en privé
Maak duidelijke afspraken tussen jou en je werkgever. Zorg er voor dat het einde van de werkdag ook écht betekent dat je stopt met werken. Zo creëer je een duidelijke routine en houd je meer tijd over voor ontspanning. Je kunt het stellen van een grens tussen werk en privé natuurlijk ook letterlijk nemen. Zoals hierboven al is besproken is het erg belangrijk om te zorgen dat je werkplek echt apart is van de plek waar je privéleven zich afspeelt. Op die manier lopen werk en ontspanning niet door elkaar.
- Plan tijd voor ontspanning en tijd voor jezelf
Je houdt meer tijd over voor ontspanning door je tijd beter in te delen. Dit doe je door bewust ruimte in je agenda vrij te maken voor vrije tijd. Dit kun je natuurlijk helemaal indelen zoals je dat zelf wilt. Denk aan hobby’s, tijd doorbrengen met familie en vrienden, sporten of gewoon helemaal niks doen. Ook dat is namelijk essentieel om stress in je leven te voorkomen.
- Spreek je verwachtingen uit
Krop niks op werk of binnen je gezin, maar zorg voor een open communicatie. Het opkroppen van emoties of teleurstellingen kost onnodig veel energie. Voor het herstellen van de balans tussen werk en privé is het dus beter om je uit te spreken.
- Deel je tijd efficiënt in
Time-managementtechnieken zorgen ervoor dat je meer controle hebt over je werkdag. Begin daarom eerst met de taken die de meeste prioriteiten hebben en houd je daarna bezig met taken waar je sneller doorheen kunt werken.
5. Kom voor jezelf op
Het is belangrijk om ‘nee’ te durven zeggen als je merkt dat iets te veel wordt. Anders kan je al gauw overbelast raken. Kijk daarom realistisch naar wat je aankunt en wees er eerlijk over als je merkt dat het niet goed gaat.
Wat als je werk-privébalans verstoord is?
Bij een verstoorde balans tussen werk en privé is het belangrijk om te zoeken naar de kern, dus dat wat die verstoorde balans veroorzaakt.
Wat zijn de signalen van een verstoorde balans?
De signalen van een verstoorde balans tussen werk en privé zijn:
- Je ervaart een uitgeput of gestresst gevoel
- Je vindt het moeilijk om tijd te nemen voor ontspanning
- Je werk heeft een negatieve invloed op je gezin
- Je hebt last van lichamelijke klachten, zoals slapeloze nachten of hoofdpijn
Wanneer moet je hier hulp voor zoeken?
Het is verstandig om aan de bel te trekken als je één of meerdere van bovenstaande signalen voor een langdurige periode ervaart. Er zijn verschillende manieren waarop je om hulp kan vragen. Dit kan laagdrempelig zijn, zoals een praatje met je leidinggevende, of vraag bijvoorbeeld om professionele hulp aan een coach of de huisarts. Samen met een coach of de huisarts kun je kijken naar mogelijkheden om het stress gevoel te verlichten.